JĘZYK HISZPAŃSKI I WŁOSKI – PORÓWNANIE
Często spotykam się z pytaniem: Który język jest łatwiejszy, hiszpański czy włoski? Albo: Czy hiszpański i włoski są do siebie podobne? Czy łatwo nauczyć się włoskiego, znając hiszpański?
W tym wpisie postaram się rozwiać wątpliwości osób, które myślą o rozpoczęciu nauki jednego z tych języków.
Na początek,
KILKA FAKTÓW W CYFRACH
|
|
język hiszpański
|
język włoski |
|
Ile osób posługuje się danym językiem jako ojczystym? |
około 442 000 000 |
około 63 000 000 |
|
Ile osób mówi danym językiem jako drugim językiem? |
około 91 000 000 |
około 3 000 000 |
|
W ilu krajach jest to język oficjalny? |
20 |
4 |
A teraz rozbierzemy oba języki na czynniki pierwsze, próbując wskazać różnice i podobieństwa.
SKĄD POCHODZĄ TE DWA JĘZYKI? JAKA JEST ICH GENEZA?
Zarówno język hiszpański, jak i włoski są językami romańskimi, czyli wywodzą się z języka łacińskiego. W porównaniu z tym ostatnim są znacznie uproszczone, na przykład nie mają odmiany przez przypadki (m. in. rzeczownika i przymiotnika), czyli deklinacji. Funkcję przypadków spełniają przyimki, co znacznie ułatwia naukę tych języków. O ile w łacinie są liczne zakończenia odpowiadające różnym formom gramatycznym rzeczownika i przymiotnika, na przykład:
mulier kobieta, ale już mulieris (kogo?, czego?) – kobiety,
w hiszpańskim czy włoskim powiemy odpowiednio:
hiszpański: la mujer – kobieta, de la mujer – kobiety
włoski: la donna – kobieta, della donna – kobiety.
By pokazać podobieństwa pomiędzy językami łacińskim, hiszpańskim i włoskim, zobaczmy kilka przykładów:
|
łacina |
hiszpański |
włoski |
znaczenie polskie |
|
bibere |
beber |
berre |
pić |
|
amare |
amar |
amare |
kochać |
|
scribere |
escribir |
scrivere |
pisać |
|
unus |
uno |
uno |
jeden |
|
viginti |
veinte |
venti |
dwadzieścia |
|
legere |
leer |
leggere |
czytać |
|
semper |
siempre |
sempre |
zawsze |
|
tempus |
tiempo |
tempo |
czas |
|
aurum |
oro |
oro |
złoto |
|
aqua |
agua |
acqua |
woda |
|
sol |
sol |
sole |
słońce |
KTÓRA WYMOWA JEST ŁATWIEJSZA, HISZPAŃSKA CZY WŁOSKA?
W obu językach występują dźwięki, których nie ma w języku polskim i należy nauczyć się je wymawiać, na przykład we włoskim gli. Jeśli chodzi o samogłoski, są one wymawiane podobnie jak w języku polskim, chociaż są one często bardziej ścieśnione. Co do spółgłosek, w europejskim wariancie języka hiszpańskiego jest więcej (niż w języku włoskim) dźwięków trudniejszych do opanowania dla Polaków, na przykład θ, wymawiane jak angielskie th w wyrazie think.
Zaznaczyć należy, że wymowa obu języków jest relatywnie prosta, a znając jej nieliczne reguły jesteśmy w stanie przeczytać każdy wyraz.
A CO Z GRAMATYKĄ, KTÓRĄ JEST ŁATWIEJ OPANOWAĆ?
Oba języki mają bardzo dużo zbieżności gramatycznych, ale są też pewne różnice. Sam spróbuj ocenić, który język byłby łatwiejszy do opanowania.
|
język hiszpański |
język włoski |
|
rzeczownik, liczba mnoga w języku włoskim jest więcej końcówek i nieregularności |
|
|
do tworzenia liczby mnogiej używamy końcówek – s lub –es (podobnie jak w angielskim): casa – dom casas – domy color – kolor colores - kolory |
aby utworzyć liczbę mnogą, zamieniamy końcówki w następujący sposób: o – i a -e e –i końcowa samogłoska akcentowana – bez zmiany zakończone na spółgłoskę – bez zmiany ragazzo chłopak, ragazzi – chłopcy ragazza – dziewczyna, ragazze – dziewczyny chiave – klucz, chiavi – klucze città – miasto, città – miasta bar – bar bar - bary Czasami rzeczownik zmienia rodzaj gramatyczny w liczbie mnogiej i ma nieregularną końcówkę: uovo – jajko (r. męski), uova – jajka (r. żeński) |
|
rodzajniki W obu językach są rodzajniki (brak ich w języku polskim, ale są obecne w niemieckim – der, ein i angielskim przedimki a/an i the). W języku włoskim mamy więcej możliwości niż w hiszpańskim. |
|
|
lo, la, los, las un, una, unos, unas |
il, lo, l’. i, gli. le uno, una, un, un’ dei, degli, delle |
|
przyimki połączone z rodzajnikami. W języku włoskim – więcej form |
|
|
al, del |
al, allo, all’, alla, ai, agli, alle del, dell’, dello, della, dei, degli, delle sul, sull’, sullo, sulla, sui, sugli, sulle nel, nell. nello, nella, nei, negli, nelle |
|
czasownik być |
|
|
W języku hiszpańskim trudniej opanować różnicę pomiędzy czasownikami SER (być, cechy stałe) i ESTAR (być, przebywać, stany) Soy español. Jestem Hiszpanem. Estoy cansado. Jestem zmęczony |
W języku włoskim w obu przypadkach używamy jednego czasownika, ESSERE: Sono italiano. Jestem Włochem. Sono stanco. Jestem zmęczony. |
|
CZASY/ODMIANA CZASOWNIKA W obu językach mamy czasy proste, tzn. składające się z jednego słowa i złożone z tzw. czasownikiem posiłkowym. |
|
|
jeden czasownik posiłkowy, haber he comido zjadłem he ido - poszedłem |
dwa czasowniki posiłkowe, avere i essere i należy wiedzieć, kiedy użyć każdego z nich: ho mangiato – zjadłem sono andato/a – poszedłem/poszłam |
|
czas teraźniejszy |
|
|
3 typy końcówek (dla 3 koniugacji) |
4 typy końcówek (dla 3 koniugacji) |
|
czas teraźniejszy ciągły – podobnie w obu językach |
|
|
estar + gerundio estoy comiendo – właśnie jem |
stare + gerundio sto mangiando – właśnie jem |
|
czas przyszły, prosty i złożony |
|
|
haré– zrobię, czas złożony – habré hecho więcej tutaj konstrukcja ir a bezokolicznik: voy a ir |
farò - zrobię, czas złożony avrò fatto więcej tutaj
|
|
czasy przeszłe W obu językach jest kilka czasów przeszłych. Mogą być one proste i złożone. |
|
|
Czasy przeszłe proste |
|
|
imperfecto iba - chodziłem |
imperfetto andavo - chodziłem |
|
indefinido fui - poszedłem |
passato remoto andai - poszedlem |
|
Czasy przeszłe złożone |
|
|
perfecto he hecho - zrobiłem |
passato prossimo ho fatto - zrobiłem |
|
pluscuamperfetto había hecho - zrobiłem |
piuccheperfetto (trapassato) avevo fatto - zrobiłem |
|
Tryb warunkowy w obu językach mamy dwie formy, prostą i złożoną |
|
|
haría, habría hecho - zrobiłbym więcej tutaj |
farei, avrei fatto - zrobiłbym |
|
Tryb łączący |
|
|
presente tenga imperfecto tuviera perfecto haya tenido pluscuamperfecto hubiera tenido |
congiuntivo presente abbia imperfetto avessi passato abbia avuto piuccheperfetto avessi avuto |
|
Tryb rozkaujący, imperativo W obu językach podobnie |
|
|
¡Habla! – mów! więcej tutaj |
Parla! – mów! |
Oczywiście podobieństw i różnic, na różnych poziomach, na przykład składni, można wymieniać więcej. Mam jednak nadzieję, że powyższe krótkie podsumowanie da ci ogólny obraz struktury obu języków.
